شناسایی مناطق مستعد آلودگی آبخوان دشت ملکان با استفاده از روش‌های فازی

Authors

Abstract:

عدم شناخت صحیح مناطق مستعد آلودگی در آبخوان‌ها ممکن است سبب ایجاد آلودگی‌های شدید در منابع آب زیرزمینی شود و چه‌بسا اتفاق می‌افتد که دیگر نتوان از این منابع استفاده کرد. منابع آب زیرزمینی در منطقه ملکان به دلیل وجود باغ‌های انگور و کشاورزی شدید، تحت تأثیر شیرابه حاصل از مواد نیتراته می‌باشند، لذا شناسایی مناطق آسیب‌پذیر آبخوان این منطقه با روش مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق از مدل‌های دراستیک بهینه شده با منطق فازی و تئوری کاتاستروف، برای بررسی مناطق مستعد آلودگی آبخوان آزاد دشت ملکان استفاده شد. برای بهینه‌سازی، پارامترهای روش دراستیک که شامل هفت پارامتر هیدروژئولوژیکی می‌باشد، به عنوان ورودی مدل و مقدار شاخص آسیب‌پذیری به عنوان خروجی مدل‌ها تعریف گردید. صحت‌سنجی مدل‌ها نیز با استفاده از داده‌های غلظت نیترات و ضریب همبستگی با شاخص آسیب‌پذیری در منطقه انجام گردید. نتایج مدل‌سازی نشان داد که مدل دراستیک تصحیح‌شده با استفاده از تئوری کاتاستروف با شاخص همبستگی بالا با نیترات، نتیجه بهتری را نسبت به منطق فازی برای آبخوان ارائه داده است. بر اساس نتایج مدل کاتاستروف، 56، 23، 21 درصد از منطقه به ترتیب در مناطق با آسیب‌پذیری کم، متوسط و زیاد واقع‌ شده‌اند و بخش‌های مرکزی دشت به‌عنوان مناطق آسیب‌پذیر شناخته می‌شوند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین مناطق آسیب‌پذیر آبخوان دشت ملکان به نیترات با استفاده از روش جنگل تصادفی

به دلیل وجود آنومالی نیترات در آب زیرزمینی دشت ملکان، 27 نمونه از منابع آب زیرزمینی در شهریور سال 1393 جمع‌آوری و در آزمایشگاه آبشناسی دانشگاه تبریز تجزیة هیدروشیمیایی شد. در مطالعة حاضر روش جنگل تصادفی (RF)، که روشی یادگیری مبتنی بر دسته‌ای از درخت‌های تصمیم است، برای ارزیابی آسیب‌پذیری پیشنهاد شده است. روش RF نسبت به روش‌های دیگر دارای مزایایی مانند دقت پیش‌بینی بالا، توانایی زیاد در تعیین مت...

full text

پیش‌بینی قابلیت انتقال آبخوان دشت ملکان با استفاده از روش جنگل تصادفی

قابلیت انتقال یکی از پارامترهای مهم در شناسایی خصوصیات آبخوان­ها می­باشد و به‌دست آوردن مقادیر و چگونگی توزیع آن توسط مدل­سازی، برای مدیریت آبخوان­ها ضروری به‌نظر می­رسد. برآورد این پارامتر با استفاده از آزمایشات صحرایی مانند آزمایش پمپاژ بسیار پرهزینه و وقت­گیر است. برای مدیریت مناسب آبخوان دشت ملکان که یکی از قطب‌های کشاورزی شمال­‌غرب کشور می‌باشد شناخت پارامترهای هیدروژئولوژیکی، خصوصاً قابلیت...

full text

شناسایی مناطق تغذیه و تخلیه آبخوان دشت قروه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

مدیریت منابع آب به‌ویژه آب‌های زیرزمینی، در مناطق خشک و نیمه‌خشک از اهمیت خاصی برخوردار است. عوامل مختلف طبیعی و انسانی در چند دهه اخیر باعث ایجاد شرایط بحرانی و افت سطح آب‌های زیرزمینی در بیشتر مناطق کشور ازجمله استان کردستان شده است؛ بنابراین بررسی افت سطح آب‌های زیرزمینی دشت قروه که یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین دشت‌های استان می‌باشد، مورد توجه قرار گرفت. به‌منظور انجام این پژوهش، آمار...

full text

ارزیابی فراسنجه‌های هیدرولیکی آبخوان دشت ملکان با استفاده از مقاومت الکتریکی

شناخت آبخوان و تعیین فراسنجه‌های هیدرولیکی آن برای ارزیابی و مدیریت منابع آب‌های زیرزمینی ضروری است. در این پژوهش به بررسی زمین‌آب‌شناسی و برآورد فراسنجه‌های هیدرولیکی آبخوان دشت ملکان در استان آذربایجان­شرقی با استفاده از داده‌های مقاومت ویژه پرداخته شده است. برای یافتن توزیع مقاومت الکتریکی زیرسطحی واقعی­تر، مقاومت الکتریکی وارون با استفاده از برنامه­های وارون­سازی مقاومت ویژه مدل­سازی شد. مق...

full text

تعیین مدل پهنه بندی اکولوژیکی مناطق مستعد احیاء بیابان با استفاده از منطق فازی (مطالعه موردی: دشت سیستان)

امروزه یافتن مکان یا مکان­های مناسب برای ایجاد یک فعالیت در حوزه جغرافیائی معین، جزء مراحل مهم طرح‌های اجرایی، به ویژه در سطح کلان و ملی به شمار می‌رود. جهت انتخاب مناطق بیابانی مستعد احیاء، یکی از مناسب­ترین ابزارها، استفاده از مدل­های رایانه­ای است. تاکنون مکان­یابی با استفاده از منطق فازی و سیستم­های اطلاعات جغرافیائی در زمینه‌های تخصصی مختلف انجام شده است، با توجه به نیاز این حوزه مطالعاتی ...

full text

مکان‌یابی مناطق مستعد پخش سیلاب با استفاده از منطق فازی و فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP)(مطالعه موردی: دشت مشهد)

In this research, to locate and prioritize suitable areas for flood spreading in Mashhad plain, 10 criteria were used including land use, slope, alluvium thickness, distance to well, distance to subterranean, distance from the village, water table drawdown, permeability coefficient, electrical conductivity, and drainage density. Weighting process was done by Analytic Network Process (ANP) and f...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 44  issue 2

pages  205- 221

publication date 2018-09-15

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023